Ήθελα να τους
βάλω τις φωνές αλλά δεν ήμουν στην παραλία γι’ αυτό. Άνθρωποι γύρω στα εξήνα
και καθηγητές πανεπιστημίου, άρα άνθρωποι που πρόλαβαν να ζήσουν την πραγματική
χούντα – με συλλήψεις, βασανιστήρια, εξορίες και τη διαρκή καχυποψία τού ποιος
μπορεί να σε ακούει από δίπλα, όπως είχα μάθει εγώ- κι ακόμη άνθρωποι που, λόγω
μόρφωσης, κάτι είχαν ακούσει για τις συνθήκες ζωής στον «υπαρκτό σοσιαλισμό»,
μιλούσαν με το πνευματικό κομφούζιο και τη συνθηματολογία των εικοσάχρονων
φοιτητών τους. […] Ξεχνώντας ότι πρωτοκαθεδρία του «κινήματος» και των
κινηματικών σημαίνει επιβολή της αυτοδικίας έναντι του θεσπισμένου νόμου, του
ενστικτώδους έναντι του λογικού, των παρορμήσεων του όχλου έναντι της
προσωπικότητας του κάθε ατόμου.

—

Δεν καταλαβαίνω
τι έχουν πάθει. Τόσο πολύ τους έπιασε το αντιμοντερνιστικό κύμα; Μεταξύ
μοντερνισμού και οικονομικής κρίσης, έχασαν τον μπούσουλα… Αντιμετωπίζουν με
καχυποψία τις έννοιες του ανθρωπισμού, της λογικής και της προόδου, με τις
οποίες μεγάλωσε η μεταπολεμική γενιά. Δε βλέπουν πια την τεχνολογία όπως εμείς,
σαν υπόσχεση ευτυχίας αλλά σαν φετίχ παρακμής…. Αποδίδουν στον Διαφωτισμό την
επινόηση της καρμανιόλας και στη βιομηχανική επανάσταση το Άουσβιτς. Οι
εργαλιοποιημένοι προλετάριοι, λένε, οδήγησαν στην περίφημη «κοινοτοπία του
κακού» και στους γραφειοκράτες των κρεματορίων όπου ο καθένας έκανε ένα μόνο
μέρος της δουλειάς εξόντωση, χωρίς να συνηδειτοποιεί το σύνολο του αποτρόπαιου
έργου… Και στα νοσοκομεία έχεις τραυματιοφορείς, νοσοκόμους, μικροβιολόγους
κι ένα σωρό άλλες ειδικότητες, χωρίς συνολική εποπτεία κάθε θεραπείας. Και αυτό
κακό; Κι αυτό γεννά εργαλιοποιημένους προλετάριους; Να επιστρέψουμε στους
πρακτικούς γιατρούς και τις μαμές λοιπόν; Ώστε να ξαναβρούμε την αύρα της
προβιομηχανικής εποχής, με τη δημιουργική φαντασία και τος πρωτοβουλίες κάθε
τεχνίτη; Τόσο μεταμοντέρνοι; Εκατό χρόνια φέτος από την έναρξη του πρώτου
παγκοσμίου πολέμου και όλη τη φρίκη που γέννησε. Δεν βλέπουν ότι έτσι αποδομούν
τη νεωτερική κοινωνία και τα ορθολογικά προσδιορισμένα, οικουμενικά δικαιώματα
του πολίτη; Την ισότητα των φύλων, τον σεβασμό της αντίθετης άποψης, την
ανοσιότητα του πολέμου…. Να τα ξεχάσουμε κι αυτά; Νοσταλγούν τις παραδόσης
της φυσικής κοινότητας, σαν τους εθνικιστές του 1914; Αυτή η νοσταλγία έφερε
τον πρώτο, αυτή οδήγησε στον δεύτερο πόλεμο, με την κορύφωση της
βαρβαρότητας…. πάλι τα ίδια θέλουν;

—

Νομίζω ότι εκείνο
που τους στρέφει σωρηδόν σε μια «ριζοσπαστική» αριστερά είναι ο φόβος ενός
πραγματικού ριζοσπαστιμού. Δε θέλουν καθόλου να μοιάζουν συντηρηστικοί,
δηλώνουν απέχθεια στον συντηρητισμό και διακυρρήσουν την ανατρεπτικότητα τους
αλλά τρομάζουν μπρος στις ανατροπές.. Εντάνει να μην είμαστε θρήσκοι αλλά όχι
και να χάσουμε κάθε επαφή με την ιερότητα […] εντάξει με το να είμαστε μέλη
της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά όχι και να χάσουμε την ελληνική λεβεντιά μας κι
εντάξει με τη Δημοκρατία, αφού στο κάτω κάτω εμείς την εφηύραμε αλλά όχι και να
πρέπει να υποταχθούμε στους κανόνες της!

«Η Δημοκρατία δεν
έχει αδιέξοδα» λένε όλοι. Αλλά πάρα πολλοί ξεχνούν πως ο τρόπος της Δημοκρατίας
να υπερβαίνει τα αδιέξοδα είναι μέσω των συνετών συμβιβασμών. Αν αποκλείσεις
κάθε συμβιβασμό τότε το αδιέξοδο είναι η ίδια η Δημοκρατία. Δε γίνεται το ένα
χωρίς το άλλο. Ωστόσο πολλοί παρακάμπτουν την αντίφαση. Ζητούν να απολαμβάνουν
τα προνόμια των τεχνολογικών εξελίξεων και ταυτόχρονα καταριούνται τα κόστη
τους. Αυτή, νομίζω, είναι η πεμπτουσία του μεταμοντερνισμού κι απο εκεί
ξεκινούν ιδέες για κοινωνικά συστήματα που θα εξασφαλίζουν μια πολύ άνετη ζωή
για όλους, χωρίς να είναι δημοκρατικά.

Δεν φτάνει που
στη χώρα μας υποφέραμε από τον δεσποτισμό επί δεκαετίας μετά τον πόλεμο και από
τη φαυλότητα επί δεκαετίες μετά τη Χούντα, τώρα που με απάνθρωπες στερήσεις για
τον μισό πληθυσμό χρειάζεται να συνετιστούμε, εγείρεται το αίτημα νέας
μονοκομματικής εξουσίας – αριστερής. Ενώ γιγαντιώνεται μια πρωτοφανής, για
ευρωπαϊκή χώρα, ναζιστική δεξιά. Ώστε να ξαναπιάσουμε τον εμφύλιο από εκεί που
τον αφήσαμε το 1949…

Βλέπω στην
τηλεόραση μερικούς από όσους υποστηρίζουν την προοπτική νέου μονοκομματισμού
και με τρομάζουν. Με το μένος τους κάποιοι, έτοιμοι να ηγηθούν ενός
σφαγιαστικού πλήθους, και με την αφέλεια τους άλλοι, που νομίζουν ότι θα φέρουν
εντιμότητα και αλληλεγγύη σε πανελλαδική, ίσως και πανευρωπαϊκή κλίμακα.

—

 Μου μιλάτε για
τους τρομοκράτες, ανθρώπους που αν δεν έχουν να μισούν και να μάχονται δεν θα
ξέρουν τι να κάνουν τη ζωή τους. Μόνο μ΄ίσος, έχθρα και μεταφυσική προσδοκία
εκπλήρωσης αιμοσταγών ιδανικών. [σήμερα], ένοπλη ρήξη σημαίνει επιβολή μιας
δικτατορικής μειοψηφίας σε όλους τους υπολοιπους. Τι παράδοση υπάρχει σε αυτή
τη χώρα; Μην αρχίσετε πάλι τα συγκινησιακά κλισέ. Μη μου μιλήσετε για «το
υφαντό της συλλογικής αγωνιστικής μνήμης», μην πείτε «το πανηγύρι ήταν μεγάλο
και ο τόπος ήταν λίγος» και μην επικαλείστε όνειρα «αγωνιστών» και ελπίδες
«τίμιων μεροκαματιάρηδων»… Θα καταλήξετε να ζητάτε να τρέχουν όλοι να
φιλήσουν «τα ροζιασμένα χέρια του παπά», όπως ζητούσε κι ένας αρχιεπίσκοπος
κάποτε… Έλεος πια με την «αισιοδοξία της βούλησης» και με τη δυσανεξία προς
όλους… Ας αντιληφθούμε πως δεν υπάρχει μετά θάνατον ζωή και δεν έχουμε να
συναντήσουμε αδικημένους προγόνους, στους οποίους θα πρέπει να απολογούμαστε
επειδή δεν πήραμε εκδίκηση…