Τα πρώτα διακόσια χρόνια είναι δύσκολα

«Δε λέω τίποτα καινούργιο αν ισχυριστώ ότι για τον Καβάφη το γλωσσικό ζήτημα δεν υπήρξε ποτέ. Ούτε για τον Σολωμό υπήρξε ούτε για τον Κάλβο ούτε για τον Παπαδιαμάντη ούτε για τον Ροΐδη. Ο γλωσσικός εμφύλιος δεν αφορούσε τους δημιουργούς. Είναι μια υπόθεση που αφορά μόνο τους φιλολόγους και τους πολιτικούς οι οποίοι διεκδικούσαν την εξουσία στο εκπαιδευτικό σύστημα. Και διαχειρίστηκαν τη γλώσσα με τον συνήθη ρωμαίικο τρόπο: την έσυραν και την διέσυραν σ’ ένα γήπεδο ανταγωνισμών προσωπικών, πολιτικών, ιδεολογικών. Κατάφεραν να την υποτάξουν κι αυτή στον κανόνα του θυμού. Αν είχαμε ακούσει τους ποιητές μας, το γλωσσικό δεν θα είχε ταλαιπωρήσει τη φαιά ουσία τόσων γενεών, σύγκρουση που έφτασε να κοστίσει και ζωές, όπως στα περίφημα Ορεστειακά. Ο λόγος των ποιητών μπορεί να είναι ειρωνικός, όπως του Καβάφη, του Ροΐδη ή του Παπαδιαμάντη, όμως δεν παράγει θυμό. Κι αν δεν παράγεις θυμό στην Ελλάδα των δυο αιώνων, είσαι καταδικασμένος να μην εισακουστείς.»