Θάλασσες, φύκια περιπλανώμενα από κύμα σε κύμα, φωνές αξεδιάλυτες, μπλεγμένες με αεράκι καλοκαιρινό και τσιτσίρισμα λαδιού σε τηγάνι με αφρόψαρα και καλαμαράκια, αντικατοπτρισμοί βράχων με πόδια αχινού και πεταλίδας, σύννεφα σαν γιγάντια χρυσάνθεμα… Στη μέση όλων αυτών, ο Ιορδάνης, ηλιοκαμένος, με αλάτια στα φρύδια και τα μαλλιά, άμμο στο μέσα μέρος των νυχιών και τα πόδια χαραγμένα από κέλυφη-λεπίδες των μυδιών, χωρίς να του περνά καν από το νου ότι ζωή είναι μονάχα ένα “τώρα” και τίποτ’ άλλο… Μισοξυπνούσε, άκουγε το σφύριγμα του τρένου και ξανάπεφτε στην πράσινη θάλασσα, αποκαμωμένος από ευτυχία.
… κάποια καλοκαίρια σαρκοβόρα, που αν και μας έμειναν αλησμόνητα για χίλιους σκοτεινούς λόγους, δε θα ξανάρθουν ποτέ.
Πάντα μου άρεσε αυτή η διαδικασία αλλά ποτέ δεν την έκανα για μένα (μόνο για το ikariamag.gr). Δεν ξέρω αν η χρόνια ήταν καλύτερη/χειρότερη/διαφορετική από τις προηγούμενες αλλά όλο αυτό θα μου αφήσει μια ωραία ανάμνηση για το 2015 μια που εδώ θα γράψω θετικές στιγμές για μένα. Όχι ότι δεν υπήρχαν αρνητικές για όλο τον κόσμο αλλά έχω ανάγκη να εστιάσω στα καλά. Δε γίνεται αλλιώς. Επίσης, η ανασκόπηση αυτή βοηθάει μελλοντικά, ξεχασιάρηδες τύπους σαν εμένα να θυμούνται τι στο καλό έκαναν το τάδε έτος.
Ξεκινώ λοιπόν, απαριθμώντάς τα σε σχετικά τυχαία σειρά:
#1. 5 Χρόνια ikariamag.gr
Ξεκίνησε 1 Μαρτίου του 2010 και είναι το καθημερινό μου διέξοδο και «μαρτύριο».
#2. REBRANDING: Το ikariastore.gr έγινε… Ικαριακό Παντοπωλείον
Ο Μενέλαος Μανώλης το επανασχεδίασε, η Ηλέκτρα Πάστη ανέλαβε τις φωτογραφίες κι εγώ έγινα ο Μπακαλόγατος που βουτάω καθημερινά σε υπέροχες μυρωδιές από σαπούνια και βότανα, γεύσεις από γλυκά και τρόφιμα και άλλες ομορφιές της Ικαρίας.
#3. ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΝΗΣΙ
Φέτος βγάλαμε το τρίτο βιβλίο των ελεύθερων πτήσεων, εν μέσω capital control. Αγαπώ τις ελεύθερες πτήσεις όπως και τα πετούμενα!
Ιδιαίτερες στιγμές για εμένα, η παρουσίαση του βιβλίου σε Ικαρία και Αθήνα.
Παραδέχομαι πως συγκινήθηκα όταν ο Τζούμας διάβασε με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο μία ιστορία του Μενέλαου από την οικογενειακή μου μνήμη.
#4. àrtεις; fest 2015
Ολοκληρώθηκε πριν λίγες ημέρες και ακόμα πονάει η μέση μου από αυτό. Το πιο πρόσφατο και πολυσυζητημένο project του ikariamag.gr. Στις Ημέρες Σύγχρονης Ικαριακής Δημιουργίας στην Αθήνα έγινε χαμός από εκδηλώσεις, εγκαταστάσεις αλλά και κόσμο! Δείτε ό,τι έχουμε μέχρι δημοσιεύσει μέχρι τώρα στο arteis.gr
#5. ΤΟ ΒΑΡΚΟΥΛΑΚΙ
Όταν πρότεινα στην ηθοποιό Ηλέκτρα Τσακαλία να παίξει τον μόνολογο της 93χρονης –πρόσφυγα στην κατοχή- Αργυρώς Τρυπουλά της ζήτησα να διαλέξει όποιον σκηνοθέτη θέλει (έχουμε αρκετούς εξαιρετικούς Ικάριους). Η Ηλέκτρα, έχοντας μόνη “θεατρική” επαφή μαζί μου τη γνωριμία μας στη Θερινή Ακαδημία του Εθνικού Θεάτρου στην Κέρκυρα (δε θυμάμαι πότε, κάπου εκεί στο 2002), μου επέστρεψε την πρόσκληση και μου ζήτησε να το σκηνοθετήσω εγώ. Της είπα ότι πάνε χρόνια από τότε που κατέβηκα από το ποδήλατο. Αλλά δέχτηκα την πρόκληση και εκτός από τη δραματουργική επεξεργασία του κειμένου, ανέλαβα και τη σκηνοθεσία.
Οι πρόβες ήταν λίγες και το “υλικό” πολύ: Οι μνήμες από την προσφυγιά στο Τσεσμέ και την Αίγυπτο συναντήθηκαν τις ημέρες προετοιμασίας με τις σύγχρονες εικόνες προσφύγων στα νησιά μας. Και το ταλέντο αλλά και ο επαγγελματισμός της Ηλέκτρας, φέραν εις πέρας ένα ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο για μένα εγχείρημα, για το οποίο την ευχαριστώ και την ευγνωμονώ.
#6. Ποτάδικα
Μια συνήθεια που με κρατά “όρθιο” όλο τον χρόνο. Οι επισκέψεις με την παρέα στα ποτάδικα στέκια της πόλης. Εκεί που καταστρώνονται σχέδια για πρότζεκτ, ταξίδια και βόλτες. Πρωτοστατούν το λατρεμένο Galaxy, το δικό μας Spiti Cocktail Bar και το νέο αλλά ήδη αγαπημένο Spinster!
#7. Ξανά στα θρανία…
Το είχα στο νου μου από καιρό αλλά το Σεπτέμβρη κατόρθωσα να το βάλω μπρος καθώς μπήκα σε μια φάση να κάνω πράγματα που μου αρέσουν: Ξεκίνησα να μαθαίνω Τούρκικα! Σε κέντρο ξένων γλωσσών! Γιατί; Μ΄αρέσει ο ήχος τους, η κουλτούρα της κοσμοπολίτικης Πόλης και τα σοκάκια της. Μοναδικοί υπαίτιοι γι’ αυτή μου την απόφαση, ο Γιάννης Ξανθούλης, ο Ορχάν Παμούκ και ο Αρά Γκιουλέρ. Και φυσικά το περσινό μας ταξίδι εκεί.
#8. Διαβάσματα
Εδώ η έκφραση “λίγα και καλά” είναι ψέματα. Το διάβασμα είναι αγαπημένη συνήθεια αλλά μοιάζει να είναι πολυτέλεια. Παρόλαυτα, είχα ξεχωριστές στιγμές ανάγνωσης μέσα στη χρονιά. Περισσότερα στο fayumreading.tumblr.com
#9. To 1/5 του εαυτού μου
Κάπου εκεί στον Απρίλιο… έπιασα τα 100 (και δεν εννοώ χρόνια!). Και είπα πως κάτι πρέπει να κάνω γι’ αυτό! Κι έτσι έκανα… ένα blog! Το The minus 20kg Project έγινε το κέφι μου γιατί έκανα το κέφι μου, γιατί σε αυτό το blog σου μιλά για τη γυμναστική, τη διατροφή και τη δίαιτα… ένας χοντρός, εγώ! Η προσπάθεια μου να χάσω το 1/5 του εαυτού μου (=20 κιλά) συνεχίζεται, όμως αυτό το blog έγινε η αφορμή για να ανακατευτώ με πολλά προκειμένου να δω το επιθυμητό αποτέλεσμα και για να μοιραστώ ενδιαφέροντα σχετικά θέματα. Από τη δίαιτα δυσανεξίας, μέχρι το pilates και πολλά ακόμα. Η ζυγαριά αυτή την περίοδο είναι ξανά στα πάνω της καθώς έχω παραιτηθεί και το blog λόγω πρόσφατων υποχρεώσεων ψιλοαφημένο. Όμως έχω σκοπό να τα συνεχίσω αμφότερα. Σε αυτό πάντως το blog, ο επισκέπτης μπορεί να βρει υλικό κατηγοριοποιημένο ανάλογα με τη θεματική ή το είδος του: Στο Words κείμενα και σκέψεις μου, στο Photos μικρά στιγμιότυπα από την προσπάθεια μου, στο Tech δικά μου γκατζετοειδή αποκτήματα αλλά και νέα από το διαδίκτυο για τη διατροφή και την τεχνολογία, στο Scalestories την πορεία της ζυγαριάς μου, στο Demons βουλιμικές μου εξάρσεις και απιστίες και στο Photos χιουμοριστικά quotes και εικόνες. Προσεχώς… ελαφρύτερος!
#10. Pilates… in the Box
Η γνωριμία με το Νίκο, η πρώτη μου επαφή με κατοίκον Pilates και το Pilates Box που μου άλλαξε κυριολεκτικά τη ζωή και με έγιανε. Περισσότερα εδώ.
#11. Concept, το αγαπημένο Λατρεύω τη διαδικασία παραγωγής Concept. Κυρίως όποτε απαιτείται η εμπλοκή της τεχνολογίας γιατί έτσι ξεχωρίζεις αμέσως τις ιδέες εκείνες που λειτουργούν από εκείνες που απλώς κοιτούν… κλεφτά σ’ ένα μακρινό case study. Φετός (από τα τέλη μάλλον του 2014) αισθάνθηκα να το απολαμβάνω περισσότερο. Είτε προχώρησαν αυτά τα project είτε όχι. Ευχαριστώ τους συνεργάτες εκείνους που το εκτίμησαν και δουλέψαμε μαζί.
#12. Έκτη Φορά… στην Ικαριά!
Ευχαριστώ τον Σοφό Αγωνιστή Αδικημένο Αθώο Αξιοπρεπή Ελληνικό Λαό που μέσα από τις επιλογές του και τις επιλογές που έκαναν οι επιλογές του, μου επέτρεψε να πάω στο νησί μου φέτος συνολικά 6 φορές, τις 3 για εκλογές!
#13. Οι φίλοι μου Λένε ότι μέσα από τα κακά, εσύ πρέπει να κρατάς τα καλά και να προχωράς. Δε ξέρω. Δε ξέρω αν μαθητεύουμε μεγαλώνοντας στην απώλεια. Δε θέλω να ξεχάσω. Πρόσωπα εννοείται πως όχι μα ούτε και στιγμές. Σκληρές. Αδιανότητες. Δε μπορώ να μιλήσω γι’ αυτές. Θέλω μόνο να ξέρουν οι άνθρωποι που ζήσαμε όλα αυτά, ότι ήταν, είναι και θα είναι οι φίλοι μου, τα αδέρφια μου. Και χωρίς αυτούς δε θ’ άντεχα το σφαγείο που λέγεται ζωή.
#14. το Παστάκι μου
Σ’ ευχαριστώ που με ανέχεσαι και που με μαθαίνεις ν’ αγαπώ, δηλαδή να ζω.
#15. Όλα όσα δεν έκανα Το παρακάτω πεδίο το αφιερώνω σε όλα όσα ήθελα να κάνω το 2015 και δε μπόρεσα / πρόλαβα / κατάφερα. Σε εκείνες τις στιγμές τις γεμάτες σχέδια για παύσεις, εκκινήσεις, απόπειρες που ήθελα να κάνω και τελικά τίποτα από αυτά δεν έγινε. Εύχομαι να είμαι καλά και του χρόνου και να δοκιμάσω κάποια από αυτά. Ή άλλα, εντελώς διαφορετικά. Όχι μόνο διαφορετικά από τα παραπάνω αλλά και από όλα όσα ήθελα. Ως γνωστόν, όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελά!
Εύχομαι να είστε καλά κι εσείς και να κάνετε όσα θέλετε, παρέα με αυτούς που θέλετε.
Συνέντευξη στο theartfoundation.metamatic για τις Ημέρες Σύγχρονης Ικαριακής Δημιουργίας που διοργανώνει το ikariamag.gr 17-20 Δεκεμβρίου 2015 στο metamatic:taf, Νορμανού 5 Αθήνα.
Το metamatic:taf έχει τη μεγάλη χαρά να υποδεχτεί για ακόμη μια φορά και λίγο πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων το artεις; fest, το τρίτο κατά σειρά φεστιβάλ σύγχρονης Ικαριακής Δημιουργίας στην Αθήνα. Πρόκειται για μια πολυδιάστατη συνάντηση που περιλαμβάνει εικαστικά, φωτογραφία, εγκαταστάσεις και video art, προβολές ντοκιμαντέρ, παρουσιάσεις βιβλίων, θέατρο, παραμύθια, πολλή μουσική και φυσικά… ικαριακά προϊόντα. Εν αναμονή της έναρξης του φεστιβάλ, κουβεντιάσαμε με τον Κωνσταντίνο Βατούγιο, τον άνθρωπο που εμπνεύστηκε και συντονίζει το επιτυχημένο και πολυαγαπημένο πλέον project.
-Πώς εκτιμάς τη μέχρι τώρα πορεία του Φεστιβάλ και τι θα έλεγες ότι είναι αυτό που το κάνει τόσο ξεχωριστό; Θέλω να πιστεύω ότι κάτι έχουμε καταφέρει ως τώρα. Δε μπορώ όμως να έχω καθαρή την εικόνα του γιατί είμαι ο ίδιος πολύ μέσα στη φάση. Ας το κρίνουν καλύτερα οι επισκέπτες. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ξεκινήσαμε φιλοξενώντας έργα και δουλειές Ικαρίων ή ικαριακής θεματολογίας. Στο 2ο κιόλας Φεστιβάλ, γίναμε η αφορμή για να κινητοποιηθούν καλλιτέχνες με σκοπό να ενταχθούν στο artεις;. Φέτος, η συντριπτική πλειοψηφεία των εγκαταστάσεων, είτε είναι δικά μας project, είτε ξεκίνησε αποκλειστικά με την ώθηση του Φεστιβάλ: Συζητήσαμε στο arteam τι θέλουμε να κάνουμε, σχεδιάσαμε μαζί με τους καλλιτέχνες και στο τέλος προχωρήσαμε τις ιδέες εκείνες που «λειτουργούν» μέσα στην αποφασισμένη θεματική. Και όχι μόνο αυτό: Ένα μεγάλο – πολύ μεγάλο- μέρος του Φεστιβάλ, δουλεύεται στο νησί. Άνοιξε η όρεξη σε δημιουργικούς ανθρώπους που μένουν στην Ικαρία και τώρα υπάρχουν πυρήνες φίλων σε Ικαρία και Αθήνα που συνεργαζόμαστε στενά, καθημερινά, για να φέρουμε το περιεχόμενο εις πέρας.
Τώρα, σχετικά με το αν είναι «ξεχωριστό», δε ξέρω τι να πω. Θα έλεγα ότι αν είναι, οφείλεται στον απλό λόγο πώς δεν υπάρχει κάτι παρόμοιο, τουλάχιστον για την Ικαρία. Υπάρχουν άλλα πράγματα, εξίσου ή και πιο ενδιαφέροντα αλλά όχι έτσι.
-Μίλησέ μας λίγο για τη φετινή διοργάνωση. Πώς διαμορφώθηκε η θεματική, ο προσανατολισμός και τι νέα στοιχεία υπάρχουν φέτος; Τη διοργάνωση του φεστιβάλ την έχει το ikariamag.gr. Εμείς δηλαδή. Το ikariamag.gr είναι η αφορμή η οποία εδώ και 6 χρόνια έχει συγκεντρώσει πολλούς δημιουργικούς Ικαριώτες αλλά και φίλους του νησιού. Ξεκινήσαμε διαδικτυακά, αυτή είναι ακόμα η αφετηρία μας, και έχουμε προχωρήσει σε εκδόσεις, εκδηλώσεις, προϊόντα, το Φεστιβάλ και, καλά να ‘μαστε, βλέπουμε τι θα ακολουθήσει. Εκεί λοιπόν στο ikariamag.gr, έχουμε μία ιδιαίτερη αγάπη με τις ιστορίες, οι οποίες κατέχουν σημαντικό μέρος των «ελεύθερων πτήσεων», του blog μας ας πούμε. Το προηγούμενο artεις; είχε ως άξονα την πτήση του Ικάρου και την πτητική μας διάθεση. Φέτος, θα εστιάσουμε στον Ικαριώτη και την Ικαριώτισσα, στις ζωές τους και τις ιστορίες τους. Από το χτες και από το σήμερα. Ξέρετε, μεγάλο κομμάτι της ζωής μας ήταν η μετανάστευση και η προσφυγιά. Και αυτό θα το δείτε σε πολλές εγκαταστάσεις και εκδηλώσεις του φετινού Φεστιβάλ. Όταν ξεκινήσαμε τον σχεδιασμό δε γνωρίζαμε πως, δυστυχώς, θα είμαστε και επίκαιροι καθώς όλες αυτές τις ημέρες υποδεχόμαστε τους δυστυχείς αυτούς ανθρώπους στις ακτές μας, από τις οποίες κίνησαν οι παππούδες μας πριν μερικές δεκαετίες για ένα ανάλογο ταξίδι, πολλές φορές με την ακριβώς αντίθετη φορά.
Ως νέα στοιχεία φέτος, θα χαρακτήριζα, πέρα από αυτό που προείπα για την προετοιμασία μεγάλου μέρους του προγράμματος μας στην Ικαρία, τη φροντίδα μας στην «εμπειρία» του επισκέπτη. Θελήσαμε λοιπόν η είσοδος του καθενός στα δωμάτια των εγκαταστάσεων να του επιφυλάσσει μια πλουσιότερη επαφή με το περιεχόμενο αυτών, και σε πολλά να συμμετέχει και ο ίδιος, να μην είναι πια θεατής και να αλληλεπιδρά με τις αισθήσεις του. Ελπίζω κάτι να καταφέραμε. Μακάρι να είχαμε το χρόνο και τα μέσα για περισσότερα.
-Οι Ικαριώτες πώς προσεγγίζουν αυτό το εγχείρημα; Μπορώ να πω με ενθουσιασμό. Είναι στ’ αλήθεια πολύ συγκινητικό όλο αυτό. Το βλέπουμε όχι μόνο από κοντά, τις ημέρες του Φεστιβάλ ή στον απόηχο του αλλά και πριν, από τον τρόπο που το μοιράζονται στο διαδίκτυο. Θα λεγες, σαν με περηφάνια. Και γενικά το βλέπουμε αυτό στο πώς διαχέεται το περιεχόμενο του ikariamag.gr. Κάτι τέτοια σε κάνουν αισιόδοξο, μια που εμείς στο περιοδικό δεν έχουμε ως κέντρο μας ας πούμε τις… «δημοφιλείς» όψεις της Ικαρίας αλλά προσπαθούμε να πηγαίνουμε και παραπέρα ή παραμέσα.
-Ποια είναι τα μεγαλύτερα κλισέ γύρω από την Ικαρία και τι ισχύει στην πραγματικότητα; Θεωρείς ότι το Φεστιβάλ έχει επιδράσει στην εικόνα που έχει ο κόσμος για την Ικαρία; Δεν είμαι εγώ αυτός που θα ορίσει την πραγματικότητα. Τα κλισέ είναι πολλά, όμως δε θα έσπευδα να τα χρεώσω αποκλειστικά στους επισκέπτες ή τους τουρίστες μας. Πολλές φορές εμείς οι ίδιοι αναπαράγουμε όλα αυτά για αργούς ρυθμούς, τεμπελιές, αγχολυτικό τρόπο ζωής κλπ. Όχι ότι δεν ισχύουν ρε παιδί μου με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αλλά, έλα, πάμε παρακάτω να δούμε και τίποτε άλλο. Να πούμε και κάτι άλλο πέρα από τα ετοιματζίδικα. Φτάνει με την Ικαρία σε τάπερ.
Δεν ξέρω αν το Φεστιβάλ, όπως και το ikariamag.gr έχουν επιδράσει διαφορετικά, εκπέμποντας μια αλλιώτικη εικόνα για την Ικαρία. Μακάρι να ισχύει αλλά οφείλω να ομολογήσω ότι δεν είναι ο αρχικός μας στόχος. Δεν είμαστε εδώ για να ορίσουμε εμείς τι εστί Ικαρία. Δεν έχουμε αυτή την ανάγκη σε αντίθεση με ό,τι βλέπουμε τριγύρω που ο καθένας ξέρει να σου πει για το οτιδήποτε και σου κουνά το δάχτυλο. Αντιθέτως, οι ίδιοι διακηρρύττουμε την ύπαρξη πολλών Ικαριών και το δικαίωμά τους να αποτελούν την «Ιθάκη» μας με τον τρόπο που το έχει ανάγκη έκαστος. Εμείς, εκείνο που θέλουμε είναι να βρισκόμαστε, να θυμόμαστε, να σχεδιάζουμε, να δοκιμάζουμε, να τρώμε τα μούτρα μας, να ξαναπροσπαθούμε, να γλεντάμε και να έχουμε τριγύρω μας ανθρώπους που τη βρίσκουν και με την Ικαριά και με τη δημιουργία. Αυτό.
-Τέλος, ποια είναι η πιο όμορφη ανάμνηση που έχεις από το νησί σου; Όταν ήμουν 11-12 χρονών και έστηνα παραστάσεις εκεί με συνομιλήκους αλλά και μεγαλύτερους μου. Αυτή η – δίπλα στη θάλασσα- αίσθηση απόλυτης ελευθερίας στη δημιουργία, που ελάχιστες φορές την έχω αισθανθεί έκτοτε. Οι πρόβες δίπλα στα καΐκια και η πλατεία φωτισμένη για την παράσταση. Το ατέλειωτο περιπετειώδες καλοκαίρι με την πιτσιρΙκαρία.
Ποιο είναι το μυστικό της Ιστανμπούλ; Μήπως η φτώχεια που επιβιώνει δίπλα στη μεγαλοπρεπή ιστορία, η συντήρηση από γενιά σε γενιά της εσωστρέφειας και της σύμπνοιας της γειτονιάς, σαν να είναι μυστικό, παρ’ όλη την ανεκτικότητα της κοινωνίας προς κάθε εξωτερική επιρροή, ο ιστός από ευαίσθητες, θρυμματισμένες σχέσεις της καθημερινής ζωής πίσω από τις εξωστρεφείς μνημειακές και φυσικές ομορφιές; Όμως κάθε λέξη σχετικά με το χαρακτήρα, την ψυχή ή την υπόσταση μια πόλης, με έμμεσο τρόπο, γυρίζει σε συζήτηση για τη δική μας ψυχική κατάσταση. Η πόλη πέρα από εμάς τους ίδιους δεν έχει άλλο κέντρο.
Δεν μπορεί να ξανακοιμηθεί. Ίσως φταίει η ηλικία. Ίσως όσο μεγαλώνει χάνει την αφοβία που είχε κάποτε. Εξακολουθεί να είναι παγωμένος εσωτερικά. Εξακολουθεί να μπορεί να κλείσει τον διακόπτη των συναισθημάτων του όταν είναι σε μια δουλειά. Εξακολουθεί να μπορεί να ξεπεράσει οποιεσδήποτε συναισθηματικές συνέπειες αυτού που κάνει. Ωστόσο, αυτό έχει ειπωθεί ξανά. Μεγαλώνεις λίγο, συνηδειτοποιείς ότι ο χρόνος είναι εναντίον σου. Αν θέλεις να αποκτήσεις όλα τα άλλα καλά πράγματα στη ζωή – αυτά στα οποία το επάγγελμα στέκεται εμπόδιο- τότε θα πρέπει να βιαστείς. Αυτό είναι όλο.
fayum 